«Անկրկնելի Հալէպը» Հալէպ ծնած ու Հալէպի մէջ իր կեանքի, ազգային ծառայութեան ու աշխատանքի ամէնէն եռուն տարիները ապրած Մաթիկ Էպլիղաթեանին պատերազմը պարտադրեց հեռանալ ծննդավայրէն, սակայն չյաջողեցաւ պոկել իր պորտակապը՝ իր բնութագրումով գաղթաշխարհի երկրորդ Հայաստանէն՝ Սուրիայէն։ Ընդհակառակը. Էպլիղաթեան լոյսին բերաւ Հալէպի արժէքը, մայր գաղութ կոչուելու հիմքերը, ծաղկուն կեանքն ու պատերազմի եւ երկրաշարժի յաղթահարման ճիգերը 286 էջանի գիրքի…
Լոյս Տեսաւ Վրէժ-Արմէնի «Ոստայն 19 – Էջեր Զուգահեռ Օրատետրէս» Հատորը Դարձեալ առցանց լոյս տեսաւ Վրէժ-Արմէնի նոր հատորը` «Ոստայն 19-էջեր զուգահեռ օրատետրէս»: Ան կը բովանդակէ օրագրական բնոյթի 48 յօդուածներ, մեծ մասամբ` անտիպ: Բայց ինչո՞ւ «զուգահեռ օրատետր»: Իր ներածական «Բացատրութիւն մը» գրութեան մէջ հեղինակը կը գրէ. «Սովորական օրատետրս կը բովանդակէ չոր ու ցամաք արձանագրութիւններ` տուեալ օր մը…
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎ՝ ՆՈՒԻՐՈՒԱԾ ԱՐՇԱԿ ՉՕՊԱՆԵԱՆԻ «ԱՆԱՀԻՏ» ՀԱՆԴԷՍԻՆ Հայաստանի գիտական շրջանակներէն ներս հայ մամուլին նուիրուած քանի մը գիտաժողովներ եղած են: Զանազան տարիներու Երեւանի մէջ գիտաժողովներ իրականացուած են՝ նուիրուած հայ առաջին տպագիր թերթին՝ «Ազդարար»ին, Պոլսոյ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթին, Մխիթարեան Միաբանութեան «Բազմավէպ»ին եւ աւանդական մամուլի այլ անուններու: Բայց առաջին անգամ ըլլալով հայ ակադեմական արուեստագիտութիւնը կ՚անդրադառնայ հայ պարբերական մամուլին՝ «Անահիտ»…
Պոսթըն` Հայ Մշակոյթի Անմար Փարոսը «Մշակոյթը` ճանապարհ յաղթանակի»: Այս պատգամը, զոր տուած է երջանկայիշատակ, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Գարեգին Բ. կաթողիկոս, Բերիոյ թեմ տուած իր անդրանիկ այցելութեան ընթացքին, 1983-ի ապրիլին, քառասուն տարիներ ետք ակնթարթ մը արթնցաւ ուղեղիս մէջ` Պոսթընի հայկական մշակութային հաստատութիւններ այցելութեանս առիթով: Պարտուած եւ յուսալքուած հայու հոգեվիճակս պահ մը թթուածին ստացաւ, երբ քառօրեայ արձակուրդով…
Զահրատի 100 ամեակի առիթով Զահրատ ուսանողական տարիներուն երբ բանաստեղծութեան ծիրէն ներս կը մտնէր՝ արդէն իսկ իր քնարական ինքնատիպ ոճը երաշխաւորած էր։ Սկսնակ մը ըլլալով հանդերձ. գրեթէ վաղահաս փորձառու մըն էր։ Իր աշակերտութեան շրջանի գրականութեան տետրակներուն մէջ անտիպ մնացած բանաստեղծական առաջին փորձերը, որ անձամբ կարդացած եմ, տեսանելի կը դարձնեն եւ զարմանալիօրէն կը պարզեն իր յատկանշական քնարերգութեան…
Գումգաբուի ձկնորսներն ու մերամեթճի կիները Լուսանկար՝ ԱՐԱ ԿԻՒԼԵՐ Արա Կիւլերին համար, իր լուսանկարները պատմութեան արձանագրութիւններ էին։ Կիւլերի ստեղծագործած տեսողական պատմութեան շարքին, ամէնէն շատ իր հետ նոյնացող նկարները Պոլսոյ սեւ-ճերմակ տեսարաններն էին։ Արա Կիւլեր կ՚ըսէ, որ ինչ որ այսօր կը տեսնենք իբրեւ «հին իսթանպուլ» խորքին մէջ հին իսթանպուլը չէ, իսկ ինք կարողացած է քաղաքին հին…
Պրիսմակէս. ԳՐԱԴԱՐԱՆՆԵՐԸ Առաջին գրադարանը որ տեսեր եմ, Հալէպի Տիգրանակերտի Հայրենակցական Միութեան գրադարանն էր եւ Երիտասարդականի գրադարանը: Արդէն երկուքը նոյն փողոցին՝ Թիլէլի վրայ կը գտնուէին, առաջինը՝ Հոգետունին մէջ, երկրորդը՝ ուղղակի փողոցին վրայ գտնուող ակումբէն ներս: Մինչեւ օրս կը յիշեմ մուտքը, բակը իր խաղաղութեամբ եւ Հալէպի դեղին քարերով սալայատակուած, իսկ ձախին՝ գրադարանը, ուր Միհրանն ու Այտան կ’աշխատէին…
ՎԵՐՅԻՇԵԼՈՎ ԴԱՆԻԷԼ ՎԱՐՈՒԺԱՆՆ ՈՒ ԻՐ «ԴԵՐԵՆԻԿԸ» Համացանցային տեղեկասփիւռներու ճամբով լուր մը տարածուեցաւ. ԳալիՖորնիոյ մէջ (Սան Պերնանտինօ), 12 Հոկտեմբերին, մահացեր էր մեծանուն բանաստեղծ Դանիէլ Վարուժանի մէկ թոռնուհին։ Անունը՝ Ռոննի ՍաՖրազեան։ Կ’ըսուէր, թէ 78 տարեկան էր։ Իրականութեան մէջ՝ անկարեւոր լուր մըն էր, քանի որ ողբացեալը հայ կեանքին ու մշակութային մեր ապրումներուն հետ մասնաւոր առնչութիւն մը չունէր, չէր…
Աբրահամ Ալիքեան. աքսորի բանաստեղծ «Աբրահամ Ալիքեանը, առաջիններից ու եզակիներից մէկը մեզանում, առաջին իսկ հնարաւորութեամբ յայտնում է իր ցաւն ու դառնութիւնը, գրելով «Կարմիր ագիտացիայի եւ սպիտակ ակացիայի մասին» դառնութեամբ լի յօդուածը, պահանջելով ասել ճշմարտութիւնը եւ հաշիւ պահանջելով Անդրանիկ Թէրզեանի, Հրանտ Տէւէճեանի եւ շատ-շատերի համար:Բայց ճահիճը լռում է, եւ բորբոսը, սովետական կեանքի դափնեկիր ու պսակաւոր բորբոսը շարունկում…
Եզակի ընտրանի մը՝ «Կապոյտ երազ» ԿԱՊՈՅՏ ԵՐԱԶ – Ծովաբոյր ընտրանի ստանպուլահայ պատմուածքի», քաղեց եւ հրատարակութեան պատրաստեց Սեւան Տէիրմենճեան, Արաս հրատարակչութիւն, Ա. տպագր. յունուար 2022, Բ. տպագր. սեպտեմբեր 2023, Ստանպուլ, 384 էջ Կողքը՝ Մելիսա Արսէնեանի, կողքի եւ ներդիր լուսանկարները (բացի մէկէն)՝ Արայ Կիւլէրի: Հատորը կը բաղկանայ չորս բաժիններէ՝ «Ծով», «Նաւամատոյց», «Նաւ», «Կղզի», որոնք կը յաջորդեն Ս.…