Դիմառնութիւն. Հայկական Գրականութեան Մարդկային Երեսը Դուք տեսա՞ծ էք մայրացած քաղաք կամ վշտահար գետ: Հաւանաբար, այդ երեւոյթը չէ պատահած ձեզի, բայց հայ գրողներ տեսած են այդ պատկերները եւ գրական գործի վերածած: Դիմառնութիւն կամ մարդկայնացում կոչուած արուեստն է անիկա, որ լեզու եւ ականջ կու տայ անշունչին: Հայկական գրականութիւնը հարուստ է դիմառնութեան քնքոյշ նմոյշներով: Այսօր կը փափաքիմ ձեզի…
««Բագին»ի Կրակը Չի Կրնար Մարիլ, Որովհետեւ Գրականութիւնը Ժողովուրդի Մը Ինքնացման Գերագոյն Արտայայտութիւնն Է» «ԲԱԳԻՆ»Ի 60ԱՄԵԱԿԻՆ ԱՌԻԹՈՎ ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑ «ԲԱԳԻՆ»Ի ԽՄԲԱԳԻՐ ՍՈՆԻԱ ՔԻԼԷՃԵԱՆ ԱՃԷՄԵԱՆԻ ՀԵՏ «Բագին» գրական գեղարուեստական հանդէսին առաջին թիւը լոյս տեսած է Յունուար 1962ին` այդ օրերու ՀՅԴ Բիւրոյի նախաձեռնութեամբ: Իսկ մօտաւորապէս երեսուն տարի առաջ ՀՅԴ Բիւրոյի կողմէ «Բագին»ի խնամքը փոխանցուած է Համազգայինի Կեդրոնական վարչութեան: «Բագին»…
ՄՏՈՐՈՒՄՆԵՐ՝ ԳԻՐՔԻ, ԳՐԱԴԱՐԱՆԻ ԵՒ ԼԵԶՈՒԻ ՓՈՇՈՏ ՈՒՂԻՆԵՐՈՒ ՎՐԱՅ Բազմանուն մակդիրներով սոսկ ծագումով հայ ըլլալու տանող փապուղիի վրայ խուփ աչքերով կ’ընթանանք: Դէպի ո՞ւր եւ ի՞նչ ընելու: Վերջնական կայանները պիտի կրեն ծանօթ-անծանօթ երկիրներու եւ քաղաքներու անուններով «հայութիւններ». լեհահայ, թրքահայ իսպանահայ, լիբանահայ, ֆրանսահայ, ամերիկահայ, չինահայ, ապուխտի պէս շերտելով իւրաքանչիւր ՀԱՅՈՒԹԻՒՆը: Շերտելով նաեւ շերտերը, բազմապատիկ անուններով, ինչպէս հալէպահայ, պոլսահայ,…
Յիշելով անհետացած գրողը… Այս տարի լրացաւ գրողի անհետացման 175-ամեակը, եւ այդ առիթով Երեւանի մէջ տեղի ունեցաւ հայագիտական հանրապետական եռօրեայ գիտաժողով։ Գիտաժողովի համակազմակերպիչներն էին Հայաստանի Գիտութիւններու ազգային ակադեմիոյ «Մանուկ Աբեղեան» գրականութեան կաճառը, Խաչատուր Աբովեանի տուն-թանգարանը, Հայաստանի Գրողներու միութիւնը։ Յագեցած գիտաժողովի օրերու ընթացքին բացայայտուեցան աբովեանագիտութեան նոր եւ ուշագրաւ կողմեր, բազմակողմանի կերպով քննուեցան Խաչատուր Աբովեանի գրականութիւնը, կեանքը, գործունէութիւնը:…
«Հեքիաթներ»ը՝ պատմումի ուսուցանող դիտաւորութեամբ Մանկապատանեկան գրականութեան անդաստանը, մանկական թատրոնը եւ ընդհանրապէս կրթադաստիարակչական եւ մանկավարժական, մատղաշ սերունդին բարեկրթութիւնը ուսուցանող արուեստը հիմնուած է նախ՝ պատմելու, նորութիւններ փոխանցելու, ընդունակութիւններ եւ շնորհքներ պեղելու, տաղանդներու բացայայտումներ կատարելու, երեւակայութիւնը ընդլայնելու, մտածելու հմտութիւնները զարգացնելու հանգրուաններու վրայ, որոնք հիմնուած են ծրագիրներու օգնութեամբ։ Ի վերջոյ հիմնական եւ վերադաս թիրախն է ոգեշնչել, ստեղծագործական հոգին յայտնաբերել,…
Սիրան Սեզայի ՙխորտակուած Կեանքեր՚ Վէպի Ողջունելի Հրատարակութիւնը 2023 տարին կը զուգադիպի Սիրան Սեզայի (Զարիֆեան) ծննդեան 120-ամեակին: Գրագիտուհի, հրապարակագիր, հրապարակախօս եւ հասարակական դէմք Սիրան Սեզա շարունակողը եղաւ զինք նախորդող ժամանակաշրջանի ականաւոր կին դէմքերուն` Սրբուհի Տիւսաբի, Սիպիլի, Զապէլ Եսայեանի եւ Հայկանուշ Մառքի, սփիւռքահայ իրականութեան մէջ: Ան կնոջ իրաւունքներու պաշտպանութեան համար մտատիպար ունեցաւ Սրբուհի Տիւսաբը, մինչ իր…
Ներսէս Շնորհալիի 850-ամեակի առթիւ Զանազան առիթներով յիշուեցաւ թէ այս տարի կը նշենք հայ հոգեւոր գրականութեան մեծանուն բանաստեղծ Սուրբ Ներսէս Շնորհալիի 850-ամեայ յոբելեանը։ Այդ յոբելեանի ծիրէն ներս յաճախ յիշուեցաւ նաեւ անոր հեղինակած «Առաւօտ Լուսոյ» շարականը։ Ան յաղթահարած է բազում դարերու աւերիչ ազդեցութիւնը եւ յաջողած է պահել ամուր այժմէականութիւն։ Անոր այժմէականութեան մասին կը յիշեմ ապրում մը, որ…
«Եգիպտական երգիծանկարչութեան յիշողութիւնը». Եգիպտոսի մէջ մեծ շուքով նշուեցաւ Ալեքսանտր Սարուխանի 125-ամեակը Եգիպտոսի մէջ հանդիսաւորութեամբ տօնած են հայ մեծանուն երգիծանկարիչ, հրապարակախօս Ալեքսանտր Սարուխանի ծննդեան 125-ամեակը: Յոբելենական հանդիսութիւնները տեղի ունեցած են «Եգիպտական երգիծանկարչութեան յիշողութիւնը» ծրագրի ծիրէն ներս՝ Աղեքսանդրիոյ գրադարանին պատկանող «Ալսանարի» պատմական տան մէջ: Միջոցառման ներկայ եղած են թէ՛ եգիպտահայ համայնքի աշխարհիկ եւ հոգեւոր իշխանութեան ներկայացուցիչներ, Սարուխանի…
Սփիւռքահայ իրականութեան մեծ բացական՝ հայ մտաւորականութեան դերակատարութիւն-ազդեցութիւնը «Հայկազեան» Հայագիտական Հանդէս թիւ 43/1 Խմբագրական Ոչ-վարդապետական մտածումը, խօսքի եւ գործի ազատութիւնը շարժիչ ուժ կը հանդիսանան որեւէ հասարակութեան զարգացումին: Մտաւորականը, որ հասարակութեան հարցերը առարկայօրէն բարձրաձայնող անհատն է ու կը պայքարի զգուշաւոր, յարմարող, քարացած ըմբռնումներու եւ մտածելակերպի դէմ, կը հանդիսանայ հասարակութեան բարօր զարգացման հիմնատարր: Իր յատկանշական արժանիքներով, ինչպիսիք…
Արդեօք Ռաֆֆին հո՞ս մկրտուած էր. Գրեց՝ Բագրատ Էսդուգեան Ճամբու տեւողութեամբ կը զրուցենք Սուրբ Սարգիս Եկեղեցւոյ մէջ մեր ալ մասնակից դարձած Սուրբ Խաչի տաղաւարի պատարագի ներշնչումով։ Ուրմիա անշուշտ որ հայաշատ քաղաք մը եղած է անցեալին։ Այժմ մնացորդացը կը փորձէ պահել, այդ անցեալի յիշատակը միայն։ Մեր առջեւ գտնուող Սալմաստն ալ շատ տարբեր չէ այս առումով։ Անուանի վիպագիր…