Ֆլորա Զապէլ Մանկասարեան՝ Պրոտուէյի եւ Հոլիուիտի առաջին աստղերէն

facesLeave a comment

Ֆլորա Զապէլ Մանկասարեան՝ Պրոտուէյի եւ Հոլիուիտի առաջին աստղերէն Ֆլորա Զապէլ Մանկասարեանի եւ Ռեյմոնտ Հիչքոք ամոլին մասին անդրադարձ կատարելէ առաջ, անհրաժեշտ էր պրպտումներով վաւերացնել հայազգի  Ֆլորա Զապէլ Մանասարեանի ծնողքին եւ անոնց ծննդավայրին մասին տեղեկութիւնները: Ֆլորա Զապէլի հայըը՝ Մանկասար Մկրտիչ Մանկասարեան ականաւոր վերապատուելի եւ գիտնական է, մասնագիտացած՝ աստուածաբանութեան, փիլիսոփայութեան եւ թրքական պատմութեան մէջ: Ան ծնած է 29…

Ճանչնանք մեր բառերը (13) – «մտապատկեր»

westernLeave a comment

Ճանչնանք մեր բառերը. «մտապատկեր» 1-Մտապատկեր Արդի հայերէնի սակաւ գործածուող եւ նուազ ծանօթ եզրերէն մէկն է: Մեր բառարաններէն Գայայեանը (1938) տակաւին չունի  զայն: Առաջինը կը գտնենք Մալխասեանի բացատրականին մէջ (1944) իբրեւ՝ –«Առարկայի կամ երեւոյթի պատկերը, որ ծագում է մեր գիտակցութեան մէջ զգայարանքների   միջոցով»: Արեւմտահայ հետաագայ բառարանագիրները՝ հայր Ճիզմեճեան (1954), Տէր Խաչատուրեան (1968), հայր Կռանեան (1982)  մօտաւորապէս…

«Գալուստ Կիւլպէնկեան» Հիմնարկութեան Նախաձեռնութեամբ՝ Թարգմանիչներու Եւ Հրատարակիչներու Բաց Մրցոյթ

eventLeave a comment

«Գալուստ Կիւլպէնկեան» Հիմնարկութեան Նախաձեռնութեամբ՝ Թարգմանիչներու Եւ Հրատարակիչներու Բաց Մրցոյթ Հայկական Համայնքներու բաժանմունքը 2023ի աւարտին մեկնարկեց «Գալուստ Կիւլպէնկեան թարգմանական մատենաշար» նախագիծին երկրորդ փուլը, որուն նպատակն է՝ մարդկային ուսմանց եւ հասարակական գիտութիւններու արդի համաշխարհային գրականութիւնը հասանելի դարձնել հայերէնով։ Կազմուած էր վերնագիրներու երկար ցանկ մը խորհրդատու յանձնախումբի անդամներուն, առաջին փուլին թարգմանիչներուն, խմբագիրներուն եւ հրատարակիչներուն կողմէ, ինչպէս նաեւ Հայաստանի…

«Հալէպի Ողբերգութիւն»… Սփիւռքահայութեան Գոյատեւումը

analyzesLeave a comment

«Հալէպի Ողբերգութիւն»… Սփիւռքահայութեան Գոյատեւումը 1- Յիշարժան հրատարակութիւններու համառօտ ակնարկ Հալէպահայ արժանաւոր գրագէտներ, քաջածանօթ  մտաւորականներ, հայ մամուլի յանձնառու հրապարակագիրներ ինչպէ՞ս պիտի չարտայայտէին ու չարձագանգէին Սուրիոյ եւ մանաւանդ Հալէպի տագնապին մասին ականատեսի իրենց վկայութիւնները, փորձառութիւնը: Հրատարակուած գիրքերը,  գեղարուեստական արձակ թէ չափածոյ գրականաշունչ յատկութեամբ, ո՛չ միայն գրող անհատին զգացումները, այլեւ միտքն ու հոգին ջրդեղող սրտազեղ պարունակութեամբ հրատարակութիւններ են,…

Հատտէճեան եւ Սարըասլան պարգեւատրուած են

eventLeave a comment

Հատտէճեան եւ Սարըասլան պարգեւատրուած են 6 Փետ­րո­­­ւար թո­­ւակիր «Մար­­մա­­­րա» օրա­­թեր­­թը ար­­դար հպար­­տութեամբ իր ըն­­թերցող­­նե­­­րուն կը ներ­­կա­­­յաց­­նէր Հա­­յաս­­տա­­­նի Գրող­­նե­­­րու Միու­­թեան եւ ԱՄՆ-ի Ամե­­րիկա­­հայ Գրող­­նե­­­րու եւ Լրագ­­րողնե­­րու Միու­­թեան միաս­­նա­­­բար շնոր­­հած «Դրուատան­­քի Մա­­գաղաթ»ը, ուղղո­­ւած պոլ­­սա­­­հայ անո­­ւանի հրա­­պարա­­կախօս Ռո­­պէր Հատ­­տէ­­­ճեանին։ Սա ու­­րա­­­խալի գնա­­հատանք մըն էր պա­­րոն Հատ­­տէ­­­ճեանի հա­­մար, որ կը զու­­գա­­­դիպէր իր ծննդեան 98-րդ տա­­րեդար­­ձի օրե­­րուն։ Զոյգ կազ­­մա­­­կեր­­պութիւննե­­րու անու­­նով…

Քէօլնի Սուրբ Սահակ-Մեսրոպ եկեղեցի

communityLeave a comment

Մարսիլիոյ Աբովեան վարժարան Հայերը Ֆրանսայի մէջ սկսած են ապրիլ դեռեւս վաղ միջնադարիէն։ Հիմնականին մէջ հաստատուած են Փարիզ, Մարսիլիա, Վերսալիա, Լիոն, Նիս, Փուաթիէ, Լա Ռոշէլ, Պորտօ, Սան Շամոն, Վիեն, Վալանս քաղաքներուն մէջ։ Ֆրանսահայ համայնքի ձեւաւորումէն ի վեր ստեղծուած են բազմաթիւ դպրոց-վարժարաններ, հասարակական, բարեգործական եւ մշակութային կազմակերպութիւններ, որոնք վերածուած են հայապահպանութեան իւրայատուկ կեդրոններու։ Ատոնցմէ մէկն ալ Մարսիլիոյ Աբովեան վարժարանն է։ Խաչատուր Աբովեան ընկերակցութիւնը, որ նաեւ յայտնի է…

Սեդրակ Կէպէնլեան եւ Հալէպի հայերէն առաջին օրաթերթը

analyzesLeave a comment

Սեդրակ Կէպէնլեան եւ Հալէպի հայերէն առաջին օրաթերթը Եթէ պրպտենք Հալէպի հայ գաղութին յետեղեռնեան շրջանի հարիւրամեայ պատմութիւնը ու մասնաւորաբար՝ հոն հրատարակուած հայերէն պարբերականներու ցուցակները, պիտի հաստատենք, որ Սփիւռքի այս մայր գաղութին մէջ լոյս ընծայուած են եօթը հայերէն ՕՐԱԹԵՐԹԵՐ: Օրաթերթերու հրատարակութիւնը Հալէպի մէջ սահմանափակուած կը մնայ 45 տարուան ժամանակաշրջանի մը ծիրով, որ կ’երկարի 1918-1963: Այս վերջին թուականէն…

Ճանչնանք մեր բառերը (12) – Հնդեւրոպական եւ հայերէն համահունչ բառեր

westernLeave a comment

Ճանչնանք մեր բառերը (12) – Հնդեւրոպական եւ հայերէն համահունչ բառեր Հայերէնի՝ հնդեւրոպական ուրոյն ճիւղ մը ըլլալը առաջին պաշտպանողը եղաւ գերմանացի լեզուաբան Հայնրիխ Հիւբշմանը, որ ստուար հատոր մը նուիրած է իր այս տեսակէտի պաշտպանութեան: Ստորեւ բերուած յօդուածը այդ վարկածին համահունչ  քանի մը բառերու մէկ համեստ նախաճաշակն է: v > գ           –vin>գին(ի)           Գինի հասկացութեան  հնդեւրոպական հնագոյն արտայայտութիւնը…

Մարսիլիոյ Աբովեան վարժարան

schoolsLeave a comment

Մարսիլիոյ Աբովեան վարժարան Հայերը Ֆրանսայի մէջ սկսած են ապրիլ դեռեւս վաղ միջնադարիէն։ Հիմնականին մէջ հաստատուած են Փարիզ, Մարսիլիա, Վերսալիա, Լիոն, Նիս, Փուաթիէ, Լա Ռոշէլ, Պորտօ, Սան Շամոն, Վիեն, Վալանս քաղաքներուն մէջ։ Ֆրանսահայ համայնքի ձեւաւորումէն ի վեր ստեղծուած են բազմաթիւ դպրոց-վարժարաններ, հասարակական, բարեգործական եւ մշակութային կազմակերպութիւններ, որոնք վերածուած են հայապահպանութեան իւրայատուկ կեդրոններու։ Ատոնցմէ մէկն ալ Մարսիլիոյ Աբովեան վարժարանն է։ Խաչատուր Աբովեան ընկերակցութիւնը, որ նաեւ յայտնի է…

Փարիզ – Ինալքօ Հերվէ Ժորժըլէնի՝ պոլսահայ գրականութեան նուիրուած զոյգ դասախօսութիւնները

eventLeave a comment

Փարիզ – Ինալքօ Հերվէ Ժորժըլէնի՝ պոլսահայ գրականութեան նուիրուած զոյգ դասախօսութիւնները Յու­նո­­­ւար 29-ին եւ 31-ին, Հեր­վէ Ժոր­ժը­լէն հրա­ւի­­րո­ւած էր Ինալքօ (Ֆրան­սա­յի Արե­ւե­­լեան լե­զու­նե­րու եւ քա­ղա­­քակրթու­թիւննե­րու պե­տա­­կան կա­ճառ), Թրքա­կան բա­ժան­մունքի գրա­կա­­նու­թեան դա­սա­­խօս Թի­մուր Մու­հիթթի­­նի հրա­ւէ­­րով, պոլ­սա­հայ գրա­կա­­նութեան մա­սին եր­­կու դա­սա­­խօ­սու­թիւն տա­լու։ Հեր­վէ Ժոր­ժը­լէն, Աթէն­քի հա­մալ­սա­րա­­նի ժա­մա­­նա­կա­­կից թրքագի­­տու­թեան եւ ասիական հե­տա­­զօ­տու­թիւննե­րու ամ­պիոնի ժամա­­նակա­­կից պատ­մու­թեան դա­սա­­խօս է, մաս­նա­գէտ՝ Օս­մա­նեան…