ԱՇԽԱՐՀԱԶՕՐ
գարնան վանկերն են անգիտակ որոնք այսպէս
կ՚արթնցնեն
առաւօտը
երբ տխուր է ամէն բան
մեր մեռելները անթաղ են դեռ
և գետերը վարարած են արիւնով
և վերջին տունկը որթի
կը գալարի միջոցին մէջ
անօգնական
դուն գիտես որ վերջ գտած է մանկութիւնդ
դուն ինկած ես դուրս
նժարէն
և մողոքն է որ կ՚ուտէ քեզ
բթացնելով
ամէն զգօն
մենք ինչպէ՞ս պիտի կրնանք ամոքել քու ցաւերդ
և արևդ ընել ջերմ
և դնդերներդ կենսակորով
ինչպէ՞ս պիտի կրնանք ջահեր վառել վերստին
ու քեզ զինել
ու քեզ կոփել
ու քեզ տօնել
սրտբացութեամբ
ու անսակարկ
մինչև վերջ
քու որդիներդ և դուստրերդ
ահա նորէն կը քալեն դէպի բերդդ
ուր կրակն է մեր էութեան
դուն կ՚արթննաս մեր գազազած բջիջներու ահազանգէն
որ մեր գանկերը կը պայթեցնէ
ամէն գիշեր մեզ քշելով
դէպի Տէր Զօր
մեր ճամբաները չեն փոխուած
մենք դուրս դրուած ենք մեր տուներէն
մենք կը քալենք հին տոհմերով
մենք կը քալենք օրհասական պարզմտութեամբ
օր ու գիշեր
մեր ճիժերը մեր վիզէն կախ
մենք չենք գիտեր
մենք կը գոյենք սարսափելի տգիտութեամբ
մենք տեղ չունինք
այս սարերը մերը չեն
հայրահողեր
դուք
կը վառիք ոտքերուս տակ
դուք կը կպչիք
եղերական ձիւթի պէս
դուք չէք զատուիր
մեր հոգեզանգուածն է որ
կը փլի ինքնիր
վրայ
մենք քայլ առ քայլ կը խրինք
աւազին մէջ
հաւկուրութեամբ
մենք կը լուծուինք
և
անապատն է որ կուլ կու տայ մեր աղեխարշ
ինքնութիւնը
մենք ամէն օր կ՚արթննանք այս ահաւոր
ճշմարտութեամբ
մեր գիշերները կը խոշտանգուին հայհուչներով
մենք կը բզըկտենք թշնամին մեր անզօր ատամներով
մենք կը խորտակենք վերջին սիւները բանականութեան
մենք ամէն օր կը մտնենք
այս ախտաւոր շրջանը
մենք կը կրկնենք պատմութիւնը
խելքի եկէք
խելքի եկէք
մոլորեալներ
ահա կ՚ըսեմ
այս գահավէժը կանգ կ՚առնէ հոս
այս առօրեան մենք կը թօթուենք պատուհանէն
կաշեկորած ու կսկծոտ մատներով
մեծմայրերու
որոնց քրտինքը կը հոսի
դառնահամ առուներով
վիզերէն վար
այս ժառանգութիւնը թոյն է
այս յիշողութիւնը մենք կը խզենք
իր պորտէն
դուն մինակ ես այլևս
դուն զերծած ես ինքզինքդ
մագնիսութեան բոլոր լկտի դաշտերէն
խելակորոյս
ու պոկուած
դուն այլևս ազատ ես
քու ինքզինքդ
ըլլալու
քու խեղճ բարի անշահաւէտ աստանդական ու անողորմ
ինքզինքդ
Իսկ դուք
բոզորդիներ
դուք ձեր նիւթած նախճիրը ուրացաք օր ցերեկով
դուք չէք գիտեր
որ ան կ՚ապրի
կողերուն մէջ
ձեր մայրութեան
և ան է որ
ձեր գիշերները կը վերածէ
դժոխքի
դուք ելք չունիք
դուք նախճիրը պիտի կրէք ամէն վայրկեան ամէն տեղ
ան կախուած է ձեր կոկորդէն
ան կը կրծէ կը պատռտէ ձեր աղիքները
ոխերմօրէն
յաւիտեանս
դուք կանխուած էք ձեր դևերէն մէկընդմիշտ
իսկ մենք հոս ենք
մենք լռած ենք հարիւր տարի
բայց
մեր սուինները չեն ժանգոտած
գարնան վանկերն են հիմա
որոնք նորէն ու նորէն կը ղօղանջեն լեռնէ լեռ
և
գարնան ահեղ ահազանգն է այլևս
որ կը հնչէ
իր սայրասուր վանկերով
մօտ է գարունը
ընկեր
մօտ է գարունը
և
ան շուտով կը բացուի
այսպէս ըսին մեր հայրերը
կուռ երգերով
տարագրի
հին ստուերները կրակածին ահա նորէն կ՚ելլեն լեռ
Կելիէկուզան
Սուրբ Կարմրաւոր
դուք մերն էք
Խիանք
ու Խուլբ
Շենիկ
Տափըկ
ու Իշխնձոր
ու Տալուորիկ
Սասնայ կշտունք
դուք մերն էք
Դուրան ու Մոգք ու Ռշտունիք ու Հայոց Ձոր
Վասպուրական
դուք մերն էք
դուք ոգիներ արհաւիրքի
սեղան եկէք
դուք դեռ ողջ էք
դուք դեռ կ՚ապրիք
դուք Սերոբն էք դուք Սօսէն էք դուք Հրայրն էք դուք Գէորգն էք դուք Մուրատն էք դուք
Սեպուհն էք դուք Թորգոմն էք դուք Մակարն էք Սպաղանաց դուք Հաճին էք Կոտոյի
սեղան եկէք
դուք Անդրանիկն էք անդրանկաց
դուք Ռուբէնն էք դուք Մուշեղն էք դուք Վարդանն էք դուք Իշխանն էք դուք Դումանն էք
դուք Սագոն էք Սև Քարի
դուք Վազգէնն էք դուք Վարդգէսն էք դուք Լորթոն էք դուք մեր Խանն էք դուք հազարն էք
ու դուք բիւրն էք մեր սուրբ գործին
դուք անհամար մաքրամաքուր ծնեալներն էք երդուեալներն էք զինեալներն էք
անդաւաճան այս ուխտին
դուք մեր խիղճն էք
մեր սէրն էք բիրտ
մեր զրկանքն էք
մեր խոյանքն էք
դուք մեր կամքն էք
անկերպընկալ
և աննկուն
և անողոք
և ամեհի
լուսաշաւիղն այս կորովի
շանթերու պէս
ու խանդաբորբ
քու բանտերէդ
առտուան դէմ
պիտի խուժէ
մտնէ ներս
Կարօ Արմենեան
Մայիս 15, 2021
