Հայերէն Գաւառի Գրականութիւնը, Համշէնի Մշակոյթը Եւ Վերյիշումներ Համշէնահայերէնը իմ մայրենին է։ Խօսիլ սկսայ երկու լեզուներով։ Համշէնահայերէնի եւ թրքերէնի կը տիրապետէի նախքան դպրոցական տարիներս։ Խոստովանիմ, թէ ծնողներս շատ ալ ցանկութիւն չունէին համշէնահայերէն իմանալուս հանդէպ։ Ըստ երեւոյթի կը մտահոգուէին թէ համշէնահայերէն խօսելով կը դժուարանամ թրքերէնի լաւ տիրապետելուն։ Ես աւելի վերջ նկատեցի, թէ այդ դժկամութեան ետին ուրիշ ազդակներ…
Երբ Անգլիական «Բապ»ը Կը Վերածուի Հայկական Առաջնորդարանի Իւրաքանչիւր երկիր ունի իր մշակութային իւրայատկութիւնը եւ կենցաղը: Կենցաղն ու ապրելակերպ կը հանդիսանան երկրի մը բնութագիրը, պիտակը: Իւրաքանչիւր երկիր, ուր այցելեմ, կը տեսնեմ այս իւրայատկութիւնները եւ անոնց միջոցով՝ մարդոց ապրելակերպը: Ճիշդ-սխալի եւ կամ լաւ-վատի հարց չկայ: Պարզապէս կան աշխարհի մշակութային եւ կենցաղային տարբեր սովորութիւններ եւ արժէքներ, որոնք կը…
Տէրսիմահայերու ինքնութեան պայքարը Ընկերաքաղաքական կամ գաղափարախօսական ամէն տեսակի հոսանքի համար անհրաժեշտութիւն մը եղած է պարբերական մամուլը։ Օրաթերթ, շաբաթաթերթ կամ ամսաթերթ, հերթականութեամբ հրատարակուած այդ լրագիրներն կամ հանդէսները, տուեալ հրատարակիչներու միտքն ու խօսքը ծաւալելու միջոցներ կը նկատուին։ 1970ական տարիներուն, այսինքն պատմութեան առումով մօտ անցեալին, իսկ անհատական հաշուարկով կէս դար առաջ, Թուրքիոյ քաղաքական դաշտը երբ փխրուն էր գաղափարական…
Նշան Պասմաճեան. «Մեր Սաթիկը»՝ Յուշերու Ճանապարհներուն Վրայ Սաթենիկ Ծաղիկեան – Գամպուրեանի «Անմոռաց Տարիներ. Յետադարձ Հայեացք Դէպի Արմատներ» Գիրքին Առիթով Գիրքը տպուած է Երեւան, տպարան «Էտիթ Փրինթ», 21 Դեկտեմբեր 2021-ին, 204 էջ, արեւելահայերէն, սակայն Մեսրոպեան ուղղագրութեամբ: Դեկտեմբերի վերջին շաբաթը Ֆէյսպուքին մէջ նկատեցի, որ Սաթենիկ Ծաղիկեանը գիրք մը գրած է ու զայն հրատարակած: «Մեր Սաթիկն է», ըսի…
Դանիէլ Վարուժանի Դուստրը՝ Վերոնիքա Սաֆրազեան Իր հօր՝ Դանիէլ Վարուժանի շուքին տակ չապրեցաւ. բայց շուքի՛ մէջ ապրեցաւ։ Հօր անուան փայլքը իր վրայ չսփռեց։ Գրիգոր Զոհրապի դուստրը՝ Տոլորէսն ալ կ’ապրէր Մէնհէթընի մէջ. շքեղ ու շողշողուն կեանք մը, միլիոնատէր ամուսինին՝ գարեջրատան սեփականատէր Լիպմընի հետ։ Վերոնիքան ամբողջ կեանքը «Ռիզոլի» եւ «Տապըլտէյ» հրատարակչատուներուն, նաեւ Նիւ…
Հայագիտական բնոյթի նոր հրատարակութիւններ. կը ներկայացնէ Գէորգ Եազըճեան Գէորգ Եազըճեան կը շարունակէ հայ մամուլին սիրայօժար կերպով ու պարբերաբար ղրկել մատենագիտական տուեալները Հայրենիքին թէ սփիւռքի գաղութներուն մէջ լոյս տեսած` հայագիտական բնոյթի նոր հրատարակութիւններուն` ի գիտութիւն ընթերցող լայն հանրութեան, մասնաւորաբար` գրադարաններուն եւ հայագիտական շրջանակներուն: – Բիղատաս Ալեքսանտրոս, «Ազգ եւ ազգային փոքրամասնութիւններ – Հայոց ցեղասպանութեան ուսումնասիրութիւն», Աթէնք, 2022…
Թուրք իգական սեռին դերակատարութիւնը Հայոց Ցեղասպանութեան ընթացքին Հայոց ցեղասպանութիւնը յղացուեցաւ, ծրագրուեցաւ եւ որոշուեցաւ օսմանեան պետութեան կողմէ, ապա գործադրուեցաւ պետական զանազան միաւորներու եւ թուրք ժողովուրդին ու քիւրտ ամբոխին բոլոր բաղկացուցիչ տարրերուն կողմէ: Գործադրող թուրք հասարակութիւնը կազմուած էր չափահաս տղամարդոցմէ եւ կիներէ, ինչպէս նաեւ` անչափահաս եւ երեխայ տղոցմէ ու աղջիկներէ: Հայոց ցեղասպանութիւնը գործադրուեցաւ հիմնականօրէն թուրք եւ քիւրտ…
«Ցեղասպանութիւն». Բառը եւ անկէ անդին Հայ ժողովուրդի բնաջնջման ծրագրին մասին Ա. Համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Դաշնակիցները լուր առին, երբ այն արդէն ընթացք առած էր տեղահանումներով ու ջարդերու մասին հասնող լուրերով, եւ զգուշացուցին երիտթուրքերու կառավարութեան, որ պիտի դատուին «մարդկութեան դէմ ոճիր»-ի մեղադրանքի հիման վրայ: Այդպէս ալ եղաւ: Հրադադարէն եւ Օսմանեան կայսրութեան անձնատուութենէն ետք, Դաշնակիցներու զինուորական վերահսկողութեան տակ…
ՉԱՐԵԱՑ ԱՂԲԻՒՐԸ 21 Մարտին Միջին Արեւելքի մէջ Մայրերու տօնը ըլլալու կողքին, է նաեւ բանաստեղծութեան համաշխարհային օրը: Արդեօք արձակի օր կա՞յ, կը մտածեմ. եթէ ըլլար, պիտի իմանայինք, իսկ եթէ չկայ, ինչո՞ւ չկայ: Արդեօ՞ք բանաստեղծութիւնը նահանջի մէջ է, այդ պատճառով անոր «օր» տրամադրուած է, որ գոնէ տարին մէկ օր մարդիկ յիշեն եւ անդրադառնան անոր: Այս տրամաբանութեամբ ուրեմն պէտք…
Կեանքի գործ. Նոր գիրք Զմիւռնիոյ եւ Եգէականի առափնեակի հայ գաղթօճախներուն մասին Երեւանի մէջ նոր գիրք մը լոյս տեսած է՝ «Զմիւռնիոյ եւ Եգէականի առափնեակի հայկական այլ գաղթօճախները (16-19-րդ դարու կէս)» խորագրով: Հեղինակը անուանի հայագէտ, պատմաբան, Գիտութիւններու Ազգային ակադեմիոյ թղթակից անդամ Ալպերթ Խառատեանն է: «Ես իմ ամբողջ կեանքս նուիրած եմ այս նիւթին», ըսաւ սիրելի հայագէտը՝ մակագրելով գիրքը:…